HABER: ESRA TOKAT
(ANKARA) – Anayasa Mahkemesi (AYM), babanın çocuğuna cinsel istismar suçundan verilen beraatı “kötü muamele yasağı” kapsamında değerlendirdi. Yüksek mahkeme, mağdur çocuğa 20 bin TL manevi tazminat ödenmesine ve şüpheli babanın yeniden yargılanmasına karar verdi.
A.Ç. 2009’da 14 yaşındayken annesinin yardımıyla “Uyuyamama, huzursuzluk, ellerde ve ayaklarda titreme, nefes alamama, öleceğini zannetme, tırnak yeme, hırçınlık, sinirlilik, aile ilişkilerinde sorunlar, ders başarısızlığı” şikayetleriyle özel bir psikiyatri merkezine müracaat etti.
Bu sırada, yapılan görüşmelerde A.Ç. babası M.N.Ç.’nin cinsel organına dokunmaya çalıştığını ve genel olarak bir babanın yaklaşımından farklı olduğunu hissettiğini anlattı. Bunun üzerine anne R.Z. eşi M.N.Ç. aleyhine evlilik birliğinin temelden sarsıldığı iddiasıyla 2010’da boşanma davası açtı.
“İFTİRA” İDDİASI
Boşanma davası devam ederken R.Z., eşi M.N.Ç. hakkında “cinsel taciz ve tehdit” suçlarını işlediği iddiasıyla Ankara (Sincan) Batı Cumhuriyet Başsavcılığına şikayette bulundu. Bunun üzerine M.N.Ç. kollukta verdiği savunmasında suçlamaları kabul etmemiş ve eşiyle arasında boşanma davası olması nedeniyle kendisine iftira atıldığı iddiasında bulundu.
SULH CEZA HAKİMLİĞİ, ŞÜPHELİ BABAYI SERBEST BIRAKTI
Baba M.N.Ç.’nin çocuğun cinsel istismar suçu kapsamında tutuklanmasının talep edilmesi üzerine Sulh Ceza Hakimliği’nin sorgusunda suçun işlendiğine ilişkin kuvvetli şüphe bulunmadığı değerlendirilerek serbest bırakılmasına karar verildi. Bunun üzerine M.N.Ç., iftira suçunu işledikleri iddiasıyla şikayetçi oldu. M.N.Ç.’nin şikayeti üzerine Başsavcılıkta başlatılan soruşturma aralarında bağlantı olduğu gerekçesiyle M.N.Ç. hakkında yürütülen cinsel istismar soruşturmasıyla birleştirildi.
Başsavcılık, M.N.Ç.’nin çocuğun cinsel istismarı suçunu işlediği iddiasıyla hakkında ceza davası açtı. İddianamede şüpheli M.N.Ç.’nin eylemlerinin bir kısmının teselsülen cinsel saldırı, diğer kısmı teselsülen cinsel taciz suçu olarak nitelendirerek her iki suçtan cezalandırılmasını talep etti. Öte yandan, Başsavcılık A.Ç. ve R.Z. hakkında şüpheli M.N.Ç.’nin yaptığı iftira şikayetine kovuşturmaya yer olmadığına ilişkin karar verdi.
GAZİ ÜNİVERSİTESİ: “CİNSEL İSTİSMAR EYLEMİNDEN DOLAYI RUHSAL SAĞLIĞI BOZUK” TESPİTİ
Diğer taraftan baba M.N.Ç. hakkında Ankara (Sincan)Batı 1. Ağır Ceza Mahkemesince (Ağır Ceza Mahkemesi) yapılan yargılamada Adli Tıp Kurumu’ndan görüş istendi. Adli Tıp Kurumu 6. Adli Tıp İhtisas Kurulu ise raporunda A.Ç. hakkında “olaydan kaynaklanmış ruh sağlığını bozacak mahiyet ve derecede travma sonrası stres bozukluğu denilen psikiyatrik bozukluk tespit edildiği ve bu duruma göre ruh sağlığının bozulduğu belirlenmiştir” tespitine yer verdi.
Öte yandan, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin muayene raporunda da anne R.Z. ve kızı A.Ç.’nin anlatımlarının birbirleriyle uyumlu olduğu, babasının davranışlarından dolayı A.Ç.’nin çok üzgün ve öfkeli olup sık sık ağladığı, kaygı ve huzursuzluk duyduğunun öğrenildiği, babasıyla bir araya gelmek istemediğini belirttiği ve tüm bulgular değerlendirildiğinde maruz kaldığını söylediği cinsel istismar eyleminden dolayı ruhsal sağlığının bozulduğunu kaydetti.
MAHKEME “İDDİALAR SOYUT, DESTEKLEYECEK DELİL YOK” DEDİ
Ağır Ceza Mahkemesi, yargılama sonunda M.N.Ç.’nin üzerine atılı çocuğun cinsel istismarı suçunu işlediğine dair mahkumiyetini gerektirecek nitelikte delil bulunmadığını değerlendirerek, beraatine karar verdi. Mahkeme kararın gerekçesinde ise “Bu iddialar soyut iddia dışına çıkmadığı, bu soyut iddiaları destekleyecek başkaca delil bulunmadığı gözetildiğinde, anne ile babanın birbirine husumet beslediği bu soyut ve genel beyanlar dışında mahkumiyete yetecek kadar kesin, net, inandırıcı delil elde edilemediği…” ifadeleri kullanıldı.
YARGITAY DA MAHKEMENİN KARARINI ONADI, AYM’YE BİREYSEL BAŞVURU YAPILDI
Mahkemenin kararı üzerine beraat kararına karşı A.Ç. ve R.Z. temyiz yoluna başvurdu. Yargıtay 14. Ceza Dairesi, yerel mahkemenin kararını onadı. Bunun üzerine A.Ç. ve R.Z. 2018 yılında Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu. AYM’nin bireysel başvurulara bakan İkinci Bölümü’nün 25 Ocak 2024’te verdiği kararda, şu değerlendirmeler yapıldı:
“R.Z.’nin kız kardeşinin baba M.N.Ç.’nin sürekli porno filmler seyrettiğine ve bir kısım cinsel içerikli davranışlarda bulunduğuna ilişkin söylemlerini doğrular mahiyette bilgiye sahip olduğunu belirtmiştir. Bu husus soruşturma veya kovuşturma aşamasında araştırılmamış, baba M.N.Ç.’ye iddialar sorularak denetleme yapılmamış veya M.N.Ç.’nin izlediğ iddi edilen bilgisayar üzerinde inceleme yapılmamıştır. Ayrıca bu yöndeki iddiaları mevcut deliller doğrultusunda kararda tartışılarak kararlaştırılmamıştır.
“CİDDİYETİ TARTIŞMASIZ OLAN ESASLI BİR DELİL DİKKATE ALINMAMIŞTIR”
Diğer taraftan başvurucu A.Ç. hakkında düzenlenen sağlık raporlarının tamamında başvurucunun maruz kaldığını iddia ettiği istismar eylemi nedeniyle ruhsal sağlığının bozulduğu, travma sonrası stres bozukluğu yaşadığı, anlatımlarının birbiriyle ve yaşıyla uyumlu olduğunun tespit edildiği gözlemlenmiştir. Ancak Ağır Ceza Mahkemesi’nce yapılan yargılama sonunda sanık baba hakkında beraat kararı verilirken başvurucu hakkında alınan bu raporların değeri tartışılmamış, isnat edilen suç bakımından ciddiyeti tartışmasız olan esaslı bir delil dikkate alınmamıştır.”
Söz konusu değerlendirmenin ardından AYM, açıklanan gerekçelerle Anayasa’nın 17. maddesinin üçüncü fıkrasında güvence altına alınan kötü muamele yasağı kapsamında devletin usul yükümlülüğünün ihlal edildiğine karar verdi.
MANEVİ TAZMİNAT ÖDENECEK, YENİDEN YARGILAMA YAPILACAK
AYM, somut olayda ihlalin tespit edilmesinin başvurucu A.Ç.nin “uğradığı zararların giderilmesi bakımından yetersiz kalacağı açık olduğu gerekçesiyle ihlalin bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılabilmesi için manevi zararları” karşılığında A.Ç.ye net 20 bin TL manevi tazminatın ödenmesine karar verdi. Kötü muamele yasağının ihlal edildiğine ilişkin iddiayı kabul ederken, kararın bir örneğinin kötü muamele yasağının usul boyutunun ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere Ankara Batı 1. Ağır Ceza Mahkemesine gönderilmesine karar verdi.
